Tulipo(-de-Raddi)
Tulipa raddii
Liliaceae Liliaceae
Nom en français : Tulipe précoce.
Descripcioun :Aquelo bello tulipo nous vèn d'Asìo, mai fai deja de tèms qu'èi naturalisado au nostre. Trachis dins li champ cultiva ounte flouris gaire. Es uno planto rizoumatouso que s'espandis proun ounte s'atrovo. Emé si fueio pu courto que li flour e si tepalo dóu dedins redouno, se destrìo de la tulipo-d'Agen. Coumpara emé la tulipo-d'Agen que ié sèmblo proun. Èi marcado sus la listo roujo, en dangié.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 30 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tulipa
Famiho : Liliaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Liliales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 3 à 5 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à abriéu
Liò : Champ cultiva
- Meissoun
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Asìo-Cèntre
Ref. sc. : Tulipa raddii Reboul, 1822
(= Tulipa praecox 1815 )
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753